Η υφαλοκρηπίδα έχει μεγάλη οικονομική σημασία για τον άνθρωπο, αφού σχετίζεται με την αλιεία, την ναυσιπλοϊα, την αναψυχή, την εξόρυξη υδρογονανθράκων κ.ά. Επίσης διότι συχνά βρίσκονται σε αυτήν ή κάτω από αυτήν ορυκτός πλούτος (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, μέταλλα), καθώς και άβια και έμβια ακίνητα είδη (βενθικά είδη), όπως κοράλλια, σφουγγάρια κλπ. Έτσι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την εκμετάλλευσή της. Στον βαθμό που ανήκει στην αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) του παράκτιου κράτους, η εκμετάλλευσή της ανήκει αναμφισβήτητα σε αυτό.
Τελευταία έχει υπάρξει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για ΑΠΕ που αφορούν κυρίως ανεμογεννήτριες στην Ελληνική Υφαλοκρηπίδα που στην ουσία αποτελεί την προέκταση της ηπειρωτικής χώρας δηλαδή της ξηράς που σήμερα καλύπτεται από αβαθή θάλασσα.
Τι πλεονεκτήματα δίνει όμως μια τέτοια εγκατάσταση σε ένα ευαίσθητο περιβαλλοντικά, θαλάσσιο υδατικό σύστημα.
Η απάντηση είναι ότι τα “οικόπεδα” εγκατάστασης είναι εύκολα προσβάσιμα και μάλιστα με ελάχιστο κόστος απόκτησης και με ελάχιστες πιθανές αντιδράσεις σε σχέση με τα αιολικά στην ηπειρωτική χώρα. Έχουν όμως σαφώς περισσότερα περιβαλλοντικά μειονεκτήματα από τα χερσαία. Απαριθμούμε λοιπόν κατόπιν σχετικής έρευνας και μελέτης μια σειρά ζητημάτων, με αρνητικές επιπτώσεις, πολλές δε μη αναστρέψιμες από την εγκατάσταση αυτών στα αβαθή ύδατα της Ελληνικής Μεσογειακής και μοναδικής ποιότητας και ιδιαίτερου φυσικού κάλους, υφαλοκρηπίδας.
1. Δεν αντικαθίστανται εύκολα, αλλά παραμένουν στον βυθό για πάντα, ειδικά σε περιπτώσεις αστοχίας δεν ανελκύονται.
2. Δεν επιτρέπουν θαλάσσιες δραστηριότητες σε μεγάλη απόσταση από αυτά, τουλάχιστον σε ακτίνα 2.000 μέτρων.
3. Δεν ευνοούν την αλιευτική δραστηριότητα και την μειώνουν σημαντικά γιατί εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που είναι αντιληπτή από τους θαλάσσιους οργανισμούς.
4. Δημιουργούν σοβαρά προβλήματα σε θαλάσσια θηλαστικά όπως δελφίνια, φάλαινες, όπως ο φυσητήρας της Μεσογείου που είναι σε καθεστώς προστασίας. Γενικά τα αποπροσανατολίζουν από την εκπομπή ηχητικών κυμάτων που μεταφέρονται από το νερό λόγω δονήσεων αφενός αλλά και από την πρόσκρουση των κυματισμών σε αυτές.
5. Σχηματίζουν τεχνητούς υφάλους που δυσκολεύουν την ναυσιπλοΐα και αυξάνουν την επικινδυνότητα στις μεταφορές και απαιτούν ειδικές ρυθμίσεις.
6. Υπερθέρμανση των θαλάσσιων υδάτων
7. Τρομακτική αύξηση της εξατμισοδιαπνοής, διάχυση και διασπορά των υδρατμών από την επιφάνεια της θάλασσας.
8. Αλλαγή του μικροκλίματος στις παράκτιες ζώνες που γίνεται ιδιαίτερα αισθητή και και σημαντική σε αβαθή ύδατα και κλειστές θάλασσες, όπως οι δαιδαλώδεις ακτές της νησιωτικής και ηπειρωτικής χώρας μας.
9. Μόνιμη υποβάθμιση του φυσικού οπτικού πεδίου.
10. Προσάμμωση η διάβρωση της παράκτιας ζώνης.
11. Απαιτούνται ειδικές μελέτες (λιμενικές και ακτομηχανικής) με αντίστοιχα έργα για να μην μεταβληθεί η παράκτια ζώνη και ο πυθμένας πίσω από αυτές.
Τέλος θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η ελληνική ναυσιπλοΐα είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένη μεταξύ ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας και διευρύνεται συνεχώς, και η πληθώρα των αιολικών σταθερών η πλωτών, θα είναι ένα ορατό εμπόδιο στην ασφαλή και άμεση διασύνδεση μεταξύ των άλλων που αναφέρθηκαν.
Μιχαήλ Δ. Αντωνόπουλος
Γεωλόγος – Γεωτεχνικός Περιβάλλοντος M.Sc.
